2 ข้อห้ามในการออกแบบปกหนังสือ (ตอนที่ 1)

[ ตอนที่ 1 ]

ในวงการหนังสือโดยทั่วไป จะมีข้อห้ามในการทำปกสองข้อ

1. ‘ห้ามใช้สีดำหรือสีขาว’ เป็นพื้นหลัง หรือเป็นส่วนใหญ่บนปก [ถ้าคุณยังไม่แน่พอ!]
2. ‘ชื่อเรื่อง / ชื่อเล่ม ต้องใหญ่ โดดเด่น เห็นชัด’

ข้อห้ามสองข้อข้างต้น ไม่ระบุที่มาที่ไป ไม่แน่ใจว่าเริ่มจากใคร แต่ตอนเริ่มทำสนพ. ก็มีเสียงแบบนี้ให้ได้ยินอยู่บ่อยๆ ทั้งเสียงเล่าลือจากในห้องประชุมของสนพ.ใหญ่บางแห่ง หรือเสียงจากฝ่ายการตลาดที่ทำหน้าที่คิดค้นสารพัดวิธีการขายหนังสือ แต่มีเครื่องหมายคำถามต่อท้ายว่า พวกเขาเหล่านั้นรู้จักหนังสือกันดีแค่ไหนกันเชียว? หรือจากผู้คนในร้านหนังสือที่เลือกดิสเพลย์แต่หนังสือที่ขายได้แบบเน้นๆ



อย่างฉาบฉวย ข้อห้ามที่ว่า วางอยู่บนเงื่อนไขและกลไกทางธุรกิจ เมื่อเปิดใจและรับฟังมันก็มีเหตุผลในตัวของมันเอง มากกว่านั้น เมื่อคิดจะเล่นในระบบที่ถูกวางกติกาไว้แล้ว ผู้เล่นก็ต้องเคารพเงื่อนไขที่ถูกผลิตขึ้น

แต่เมื่อบางคนหนุ่มเลือกวิถีในการทำหนังสือ กฎเกณฑ์ข้อห้ามจึงกลายเป็นความท้าทายที่ต้องละเมิด และข้อห้ามดังกล่าวต้องถูกลบออกจากพจนานุกรมของการทำหนังสือ แม้จะรู้เนื้อรู้ตัวหรือไม่ก็ตาม

เพราะบางครั้งเราต่างเลือกเป็นเสียงเดียวกันโดยไม่รู้ตัวว่า “เอาสีดำ! ขาว! และไม่ต้องเห็นชัด” หรือหลายครั้งที่ประสบการณ์สอนเราเองโดยตรง การถกเถียงเรื่องการออกแบบปกจึงมีการสบถหลุดคำที่ว่า “พวกมึงไม่เห็นปกที่ผ่านมาหรือ ยังจะเสือกใช้สีดำอีก” .., “เอาแบบชัดๆ ใหญ่ เด่นๆ ให้มันมีสีสันหน่อย!”



นั่นแหละครับ
- - นักอ่านที่รักทุกท่าน - -
- - สุภาพบุรุษและสุภาพสตรี - -
- - ท่านผู้มีเกียรติและไร้เกียรติ! - -

นี่ขนาดว่าเรารู้ตัวและมีบทเรียนหลายต่อหลายครั้ง แต่ลองพิจารณาบางปกของเราที่ ดำสนิท! ตัวเล็ก! และมองไม่เห็น!

ปัดโธ่! ก็ทำกันแบบนี้ เลือกกันแบบนี้ บ้ากันแบบนี้

นักออกแบบปกที่กรุณาร่วมงานกับเราไม่ว่าจะกี่คนก็ตาม คนหนุ่มสาวทั้งหมดนั้นได้ละเมิดกฎเกณฑ์ข้อห้ามที่แลดูเป็นเรื่องไร้สาระ พวกเขาลากเส้น วาดรูป จัดข้อความ จัดตำแหน่ง ค้นหาขนาด ขับเน้นให้หนังสือมี ‘ความเป็นปก’ ที่สมบูรณ์ในเงื่อนไขและข้อจำกัดที่มีอยู่

พวกเขาโต้เถียงกับตัวเองไม่รู้กี่ประโยค พวกเขาตอบตัวเองด้วยวลีซ้ำซากบางวลีเพื่อให้ตัวเองมั่นใจ พวกเขาคิด คิด และคิด . . . เพื่อให้หนังสือมีปกที่เหมาะสมที่สุดต่อผู้อ่านของพวกเขาเอง [หากผู้อ่านมีหนังสืออยู่ใกล้มือ รบกวนเปิดดูที่หน้าเครดิต จะพบชื่อของพวกเขา]

- - นักอ่านที่รักทุกท่าน - -
- - สุภาพบุรุษและสุภาพสตรี - -
- - ท่านผู้มีเกียรติและไร้เกียรติ! - -

นอกจากลองพิจารณาบางปกของเราแล้ว ขอให้รู้ว่า พวกท่านทั้งหลายก็เป็นส่วนหนึ่งในการละเมิดกฎเกณฑ์ข้อห้ามนี้

ยังไง?!? เพราะหากไม่มีผู้อ่าน ปกสีดำก็คงไม่ปรากฏต่อเนื่อง., หากไม่มีผู้อ่าน ปกสีขาวก็ต้องถูกพิจารณาว่าห้ามใช้ต่อไป ., หากไม่มีผู้อ่าน - - ที่เป็นผู้สมรู้ร่วมคิดแล้ว. . .