ร้านหนังสืออิสระมาถึงวาระสุดท้ายในวิกฤต Covid 19?

ในภาวะวิกฤตโรคระบาด Covid-19 ร้านค้าต่างๆ ได้รับผลกระทบจนต้องปิดเป็นการชั่วคราวเพื่อป้องกันการแพร่ระบาด เช่นเดียวกับ 'ร้านหนังสือ' ที่ลูกค้าหรือผู้อ่านต้องหยิบจับหนังสือแทบทุกชิ้นเพื่อเลือกสรร โดยเฉพาะอย่างยิ่งร้านหนังสืออิสระ ซึ่งนอกจากจะขายหนังสือแล้ว ร้านเหล่านี้คือชุมชนทางสังคมหนึ่งที่ผู้คนในละแวกนั้นมารวมตัวเพื่อพบปะหรือมาจัดกิจกรรม

พวกเขาปรับตัวกันให้อยู่รอดได้อย่างไร หรือว่านี่จะเป็นวาระสุดท้ายของ 'ร้านหนังสืออิสระ'

Stephen Sparks เจ้าของร้านหนังสือ Point Reyes Books ในรัฐแคลิฟอร์เนีย ตัดสินใจปิดร้านชั่วคราวเพื่อลดความเสี่ยงในการแพร่ระบาด และหันมาขายออนไลน์ซึ่งเขาบอกว่า 'มันเรียกร้องการทำงานมากขึ้นเป็นเท่าตัว' เพราะหนังสือทุกเล่มจะต้องแพ็คและจัดส่ง แต่ผลกำไรที่ได้กลับเหลือเพียงครึ่งเดียวเท่านั้น

ไม่ต่างกับร้านอิสระขนาดใหญ่อย่าง Powell's, The Strand หรือ McNally Jackson ที่ต้องปลดพนักงานกว่าร้อยคนเพื่อลดค่าใช้จ่าย ร้าน Powell's ออกจดหมายถึงพนักงานเรื่องการปลดออกโดยที่ไม่มีการแจ้งเตือนอย่างจริงจังมาก่อน แม้จะเป็นพนักงานที่ทำงานมากกว่าสามสิบปีก็ไม่มีข้อยกเว้น หรือร้านหนังสือชื่อดังในซานฟรานซิสโก City Lights ก็ต้องระดมทุนมาเป็นค่าใช้จ่ายในรอบบิลที่ใกล้เข้ามา พวกเขาระดมเงินได้ถึง 450,000 เหรียญ แต่ซีอีโอของร้านก็ยังกล่าวว่ามันยังไม่เพียงพอ

ใช่ว่าสิ่งที่เกิดขึ้นนี้จะส่งผลต่อร้านหนังสือเพียงอย่างเดียว สำนักพิมพ์เองก็ได้รับผลนั้นด้วย หลายสำนักพิมพ์มีกำหนดการออกหนังสือใหม่ในช่วงต้นฤดูร้อน แต่ตอนนี้แผนการถูกพับเก็บ ต้องเลื่อนออกไปจนถึงหน้าหนาว ถึงแม้ว่าสำนักพิมพ์เองต้องปรับตัวตามสถานการณ์ที่เกิดขึ้นนี้ ก็ยังมีสำนักพิมพ์อย่าง Penguin Random House เสนอความช่วยเหลือร้านหนังสืออิสระด้วยการยืดการชำระเงินออกไปเป็น 60 ถึง 90 วัน รวมถึงสำนักพิมพ์ Harper Colliins ที่ผู้ประกอบการร้านหนังสือก็ยังกล่าวชมเชย


-- ยุครุ่งเรืองของร้านหนังสือที่กำลังจะผ่านพ้น --

จากข้อมูล American Bookseller Association ในช่วงปี 2009 - 2019 ร้านหนังสืออิสระเติบโตขึ้น 49% เรียกได้ว่าเป็นการกลับมาอีกครั้งของร้านหนังสืออิสระ หลังจากที่ต้องล้มหายตายจากไปตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 1980 เมื่อร้านหนังสือขนาดใหญ่ Barnes & Nobel และ Borders เปิดกิจการ

ไม่เพียงเท่านั้น ในปี 2008 Amazon ก็ได้ตบเท้าเข้ามาในวงการหนังสือ Amazon ได้ก้าวขึ้นมาเป็นตัวเลือกอันดับต้นๆ ของคนอเมริกัน จนทำให้ร้านหนังสือเจ้าใหญ่ Borders ปิดหน้าร้านไปว่า 400 แห่ง พนักงานร่วมพันถูกเลิกจ้าง

ว่าไปแล้วการกลับมาอีกครั้งของร้านหนังสืออิสระน่าจะมาจากเหตุที่ว่า เมื่อผู้อ่านเดินเข้าร้านขนาดใหญ่ 'อะไรๆ ก็เหมือนกันไปหมด' ไม่มีอะไรแตกต่าง ตรงกันข้ามกับ 'ร้านหนังสืออิสระ' ที่โดดเด่นและมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ผลวิจัยของ Harvard Business School ชี้ว่าข้อได้เปรียบ 3 ประการที่ทำให้ร้านหนังสืออิสระไม่เหมือนร้านทั่วๆ ไป

1. มีความเป็นชุมชนที่แทรกกลางระหว่างการทำธุรกิจและลูกค้า
2. สินค้าในร้านหนังสืออิสระถูกคัดสรรมาอย่างดีให้เหมาะกับกลุ่มลูกค้าเฉพาะ
3. เป็นแหล่งรวมตัวกันของผู้คนในทางกายภาพ

กล่าวได้ว่า ร้านหนังสืออิสระไม่ได้ประพฤติตัวเป็นเพียง 'ร้านค้า' ที่เน้นขายเฉพาะสินค้าเท่านั้น แต่ร้านเหล่านี้เป็น 'ศูนย์รวมของผู้คนละแวกใกล้เคียง'

ยิ่งในยุคสมัยปัจจุบันที่ผู้คนต่างคนต่างอยู่ มีความเป็นปัจเจกสูงด้วยแล้ว ร้านหนังสือจึงเปรียบเสมือนจุดนัดพบที่เหลือเพียงหยิบมือ สถานที่แห่งนี้มีบรรยากาศที่เอื้ออำนวยให้เกิดบทสนทนาระหว่างพนักงานร้านกับลูกค้า กล่าวให้ชัดกว่านั้น ไม่ใช่เรื่องเกินเลยแต่อย่างใดหากว่าลูกค้าจะรู้จักกับพนักงานประจำร้านในมหานครอย่างนิวยอร์ก


-- 'ทางรอดหรือทางลง' ของร้านหนังสืออิสระ --

หากเปรียบร้านหนังสือเป็นคนป่วย ตอนนี้คงอยู่ในภาวะโคม่า ถอดเครื่องช่วยหายใจเมื่อไหร่ก็คงเป็นอันจบ หน้าร้านไม่อาจต้อนรับผู้อ่าน พวกเขาไม่สามารถ 'นำผู้คนมาอยู่รวมกัน' ได้อีกแล้ว ซึ่งเป็นสิ่งที่พวกเขาเชี่ยวชาญ บางร้านหาทางจัดอีเวนท์ผ่าน Zoom แต่ผลกำไรในทางการเงินหรือว่าทางชุมชนสังคมกลับได้น้อยนิด Sparks ที่เป็นเจ้าของร้านหนังสือ Point Reyes Books กล่าวว่าเขาไม่แน่ใจว่าจะจัดอีเวนท์ได้อีกหรือไม่

อีกหนึ่งช่องทางที่เป็นสะพานเชื่อมระหว่าง 'ผู้อ่าน' กับ 'ร้านหนังสืออิสระ' คือ เว็บไซต์ Bookshop.org ซึ่งช่องทางนี้ก็ได้แบ่งเบาร้านหนังสืออิสระที่ยังไม่มีศักยภาพในทางการขายออนไลน์ Andy Hunter ซึ่งเป็น CEO ของ Bookshop.org ได้พูดว่า ในสหรัฐอเมริกามีร้านหนังสือถึง 2,000 ร้าน แต่กลับมีเพียง 150 ร้านเท่านั้นที่พร้อมและมีศักยภาพสำหรับการขายออนไลน์ ร้านหนังสือที่เปิดหน้าร้านผ่านเว็บไซต์นี้จะได้ส่วนแบ่ง 30% จากกำไร ซึ่งเปรียบเทียบเป็น 'สองในสาม' ของกำไรที่ร้านหนังสือได้จากการขายโดยตรง

แม้ว่าสังคมปรับตัวและคุ้นเคยกับสภาพแวดล้อมที่เกิดขึ้นนี้ได้แล้วและภาครัฐก็เริ่มผ่อนคลายนโยบายการกักตัวอยู่บ้าน แน่นอนว่าการสัญจรของผู้คนก็ยังไม่เข้าสู่ภาวะปกติ บรรยากาศร้านหนังสือแบบเดิมที่คุ้นเคยไม่ได้กลับมาในเร็ววันแน่นอน การขายหนังสือผ่านช่องทางออนไลน์ยิ่งนับเป็นเส้นเลือดแดงของอุตสาหกรรมหนังสือในสถานการณ์เช่นนี้ แต่ก็คงไม่สามารถทดแทนยอดขายหน้าร้าน


อ่านต่อได้ที่ https://newrepublic.com/article/157315/end-indie-bookstore
==================


ORDER NOW

ยกชุด 8 เล่มใหม่ล่าสุด!!! จากสำนักพิมพ์สมมติ จับจองเป็นเจ้าของหนังสือสุดสวยทั้ง 8 เล่มนี้ -- ในราคาพิเศษ 




8 เล่มครบทุกชุดงาน ครบทุกอรรถรส (คลิกที่ชื่อเล่ม / ชื่อนักเขียน เพื่ออ่านรายละเอียดเพิ่มเติม)

• งานเลี้ยงของบาเบตต์ (Babette's Feast) - Isak Dinesen
  
• ทู เดอะ ไลท์เฮาส์ (To the Lighthouse) - Virginia Woolf
  
• ว่าด้วยศิลปะและชีวิต (On Art and Life) John Ruskin
  
• ว่าด้วยประชาชน (On People) - ธเนศ วงศ์ยานนาวา
  
• รยางค์และเงื้อมเงา - วิภาส ศรีทอง
  
• ในปีที่ยี่สิบเจ็ด และเรื่องสั้นอื่นๆ - ชาคริต คำพิลานนท์
  
• 2559 รวมเรื่องสั้นในส่วนเสี้ยวของกาลเวลา - ศิวรัฐ หาญพานิช
  
• จุลศักราช - รวิวาร

นี่คือความมุ่งมั่นตั้งใจหนึ่ง ที่เรากล้ารับประกันถึงความคุ้มค่าทุกบาททุกสตางค์ของผู้อ่าน

หากหนังสือทุกเล่มที่ผ่านมาของเรา พอจะนำเสนอให้เห็นถึง ความเอาจริงเอาจังต่อวิชาชีพและมาตรฐานการทำหนังสือของสำนักพิมพ์ การสนับสนุนของผู้อ่าน จะทำให้ความตั้งใจของเราไม่สูญเปล่า

สั่งซื้อยกชุดในราคาพิเศษ คลิก https://bit.ly/3alEWMu

สนพ.สมมติขอขอบคุณทุกแรงสนับสนุน