4 ความเข้าใจผิดระหว่าง เบอร์ทรันด์ รัสเซลล์ กับ วิทยาลัยตรีนิติ

มหาวิทยาลัยตรีนิติคือมหาวิทยาลัยที่ เบอร์ทรันด์ รัสเซลล์ สังกัดเป็นอาจารย์ได้มีมติขับรัสเซลล์ออกจากตำแหน่งอาจารย์ผู้บรรยาย เป็นเรื่องที่โจษจันอย่างมาก และเชื่อกันว่าเป็นรอยมลทินของมหาวิทยาลัยตรีนิติที่ไม่อาจลบล้างได้ แม้จะใช้ความพยายามสักเพียงใด

แต่ จี.เอช. ฮาร์ดี ผู้เป็นนักคณิตศาสตร์แห่งคริสต์ศตวรรษที่ 20 ผู้ที่ 'บริสุทธิ์' ที่สุดในบรรดานักคณิตศาสตร์บริสุทธิ์ทั้งหลาย โดยคำกล่าวนี้ไม่เกินจริงเลยหากพิจารณาถึงผลงานที่ฮาร์ดีทิ้งไว้แก่วงการคณิตศาสตร์

ฮาร์ดีได้จำแนกความเข้าใจผิดในกรณีพิพาทระหว่างรัสเซลล์กับมหาวิทยาลัยตรีนิติออกเป็น 4 ประการใหญ่ๆ

* ประการแรก คนส่วนมากเชื่อว่ารัสเซลล์ถูกปลดออกจาก Followship (No Conscription Fellowship เป็นขบวนการต่อต้านการเกณฑ์ทหาร ออกแสดงปาฐกถาชักจูงชาวบ้านให้เห็นด้วยกับฝ่ายตน) แท้ที่จริงเวลานั้นรัสเซลล์ไม่ได้เป็น Follow รัสเซลล์ถูกปลดออกจากตำแหน่งอาจารย์ผู้บรรยายเท่านั้น

* ประการที่สอง คนมักเข้าใจว่ารัสเซลล์ถูกปลดออกจากมหาวิทยาลัยโดยมติส่วนรวม ซึ่งความจริงแล้ว มติขับรัสเซลล์ออกจากมหาวิทยาลัยเป็นมติของสภาวิทยาลัย

* ประการที่สาม หลายคนเชื่อว่าเหตุผลที่รัสเซลล์ถูกขับออกจากมหาวิทยาลัยตรีนิติก็เพราะรัสเซลล์ต้องคำพิพากษาจำคุก แต่ที่จริงแล้วรัสเซลล์ถูกปลดเพราะเขาพิมพ์ 'ข้อความที่อาจเป็นผลเสียหายแก่การบรรจุทหารใหม่และระเบียบวินัยของกองทัพแห่งสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว' เมื่อรัสเซลล์ต้องคำพิพากษาจำคุกในปี 2461 นั้น รัสเซลล์มิได้เป็นอาจารย์ในสังกัดมหาวิทยาลัยตรีนิติแล้ว

* ประการสุดท้าย ไม่มีใครรู้ว่ารัสเซลล์ได้กลับไปเป็นอาจารย์ในมหาวิทยาลัยตรีนิติอีกครั้งหนึ่ง

..,

ในหนังสือ 'ถนนหนังสือ'  รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์  ได้กล่าวไว้ว่า

"…รอยแผลซึ่งเกิดขึ้นในปี 2459 ได้รับการเยียวยาในปี 2462 กล่าวคือ เมื่อวันที่ 12 ธันวาคม สภาวิทยาลัยได้มีมติเสนอตำแหน่งอาจารย์ผู้บรรยายวิชาตรรกวิทยาและหลักคณิตศาสตร์แก่รัสเซลล์เป็นเวลาห้าปีนับแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2463 เป็นต้นไป ต่อมาเมื่อวันที่ 16 มกราคม 2463 Master ของวิทยาลัยมีประกาศว่ารัสเซลล์ตอบรับ

อย่างไรก็ตาม มีเหตุสุดวิสัยที่ทำให้มหาชนไม่อาจรับรู้เหตุการณ์ตอนนี้เพราะระหว่างปีการศึกษา 2463 - 64 รัสเซลล์ขอลาพักเพื่อเดินทางไปแสดงปาฐกถาในประเทศจีน ต่อมาเมื่อวันที่ 14 มกราคม 2464 รัสเซลล์ลาออกจากตำแหน่งอาจารย์ผู้บรรยาย

ในปี 2468 วิทยาลัยตรีนิติเชิญรัสเซลล์ไปแสดงปาฐกถา Tarner Lectures รัสเซลล์ตอบรับ เนื้อหาในปาฐกถาได้กลายมาเป็นหนังสือชื่อ The Analysis of Matter แม้ภายหลังที่ตีพิมพ์ Bertrand Russell and Trinity เป็นครั้งแรกแล้ว วิทยาลัยตรีนิติได้เสนอตำแหน่ง Fellowship แก่รัสเซลล์เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2486 ซึ่งรัสเซลล์ตอบรับและดำรงตำแหน่งนั้นจนกระทั่งถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2513..."

..,

สนใจงานเขียนของรัสเซลล์ 

คลิกสั่งซื้อ ซาฮาโตโพล์ค (Zahatopolk)